मानव अधिकारकर्मी बिनोद केसी
दाङ । आज विकास भन्नासाथ हामी घोराही–तुलसीपुर फोरलेन वा टरिगाँउ विमानस्थलको चर्चा गर्छौं। हो, यी परियोजनाहरू दाङको लागि गर्वका विषय हुन्, तर के विकासको परिभाषा केवल डोजर र डामरमै सीमित छ? के दाङको विकासको चर्चा गर्दा देउखुरी बिर्सिनु मिल्छ? के विकास भनेको केवल संरचना हो त — वा मानसिकता, सोच, र नागरिक चेतनाको प्रश्न पनि हो?
दाङको समग्र विकासका लागि अहिले प्रश्न उठ्न थालेको छ — के हामी केवल संघीय सरकारले गर्नुपर्ने कुराको प्रतीक्षा गर्दै बसेका छौँ? स्थानीय तह, नागरिक समाज, र व्यक्तिगत प्रयासहरू कहाँ छन्? दाङजस्तो सम्भावनायुक्त जिल्लामा विकासको प्राथमिकता निर्धारण गर्न नागरिक तहमा खुला बहस कहिले भयो?
विकास केवल सडक, भवन र विमानस्थल होइन। विकास हो – शिक्षा, स्वास्थ्य, सचेतना, उद्यमशीलता, सहकार्य, पारदर्शिता, र सकारात्मक सोच। जबसम्म हामीले “हामीले के गर्न सकिन्छ?” भन्ने प्रश्न नगरौँ, तबसम्म केवल योजना र बजेटको आलोचना गरेर मात्र परिवर्तन सम्भव छैन।
दाङका देउखुरी, बंगलाचुली, राप्ती, शान्तिनगर, गढवा, र लमही क्षेत्रका गाउँ र बस्तीहरू अझै पनि आधारभूत आवश्यकताबाट बञ्चित छन्। पिउने पानी, गुणस्तरीय शिक्षा, स्वास्थ्य सेवा, रोजगारी, र न्यायमा पहुँच — यी सबै कुरामा नागरिकको वास्तविक आवश्यकता छ। तर यी विषयहरू राजनीतिक भाषणमा पर्छन्, व्यवहारमा होइन।
साझा मानसिकताको खाँचो
हामीले दाङलाई कसरी हेर्छौं? विकासका कुरा गर्दा हामी कुन कुनालाई समेट्छौं? अहिले आवश्यकता छ साझा सोचको — घोराही, तुलसीपुर, लमही, देउखुरी, बंगलाचुली सबैलाई एउटै दृष्टिकोणले हेर्ने। विकासमा सहभागिता सबैको हुनुपर्छ — नीति निर्माणदेखि कार्यान्वयनसम्म।
अबको बाटो: सामूहिक सोच, साझा प्रयास
समाधान चाहिन्छ भने बहस चाहिन्छ। आलोचना मात्र होइन, सुझाव र सामूहिक प्रयास पनि चाहिन्छ। हामी सबैले आफूभित्र परिवर्तन ल्याउनुपर्छ — बोलीमा, व्यवहारमा, सोचमा।
अन्तमा दाङको विकासको अर्थ केवल पिच सडक, उड्ने जहाज र चम्किला भवन होइन। विकास हो – समावेशी सोच, समान अवसर, र सक्रिय नागरिकता।
अब समय आएको छ – संघीय सरकारतिर मात्र मुख फर्काउने होइन, आफ्नै घरअगाडि बाटो खन्ने सोच बनाउने। आउनुहोस्, दाङको विकासका लागि सामूहिक स्तरमा गहिरो बहस गरौं।
सिस्ने पश्चिम नेपालको एउटा हिमाल हो । हिमालजस्तै दृढ भएर डिजिटल पत्रकारितालाई अगाडि बढाउन हामीले यो नाम रोज्यौं । हिमालजस्तै दृढ भएर अघि बढ्न संकल्प गर्ने यो हाम्रो सानो प्रयास हो।
