निराजन सिर्पाली
रुकुम पूर्व। रुकुम पूर्वमा प्रणय दिवस भ्यालेन्टाइन डे काे दिन एक अन्तरजातीय प्रेम जाेडिलाई हौसला प्रदान गर्न सम्मान गरिएको छ। जिल्लाकाे भूमे गाउँपालिका वडा नम्बर -३ सिमाका श्याम कुमार सुनार र उनका प्रेमी जुनतारा पुनलाई सम्मान गरेर हौसला प्रदान गरिएको हाे।
समाजसेवी तथा अखिल क्रान्तिकारी रुकुम पूर्वका अध्यक्ष चन्द्र रसाइलीले उक्त अन्तरजातीय प्रेम जाेडिलाई सम्मान स्वरुप हौसला प्रदान गरेका हुन । उनले ९ वर्ष पहिले अन्तरजातीय प्रेम विवाह गरेका श्याम कुमार सुनार र जुनतारा पुनकाे एक जाेडीलाई अझैसम्म पनि माईती पक्षले स्वीकार्न नसकेको कुरा उजागर गर्दै उदाहरणीय जाेडिलाई सम्मान गर्दा समाजलाई सकारात्मक सन्देश प्रबाह गर्न र राज्यलाई अन्तरजातीय प्रेम विवाहमा देखिएका सामाजिक अनैतिक घटना विरुद्ध सचेत गराउन मायाको चिनाे सहित सम्मान गरि हौसला प्रदान गरिएको बताए।
संविधानले जातीय छुवाछूतका घटनालाई अपराध माने पनि समाज र त्यही राज्य सत्तामा रमाउने केही थान व्यक्तिले अझै त्यसलाई स्वीकार्न नसकेको जुनतारा पुनले बताइन् “समाजले हामीलाई हेर्ने दृष्टिकोण फरक छ। तर पछिल्लो समय हाम्रो संघर्षले विभिन्न ठाउँहरुमा सकारात्मक परिणाम देखिएको छ। याे नेै हाम्राे खुसी हाे ।” जुनताराले भनिन्।
श्याम कुमार सुनारले पनि माइती पक्षले अझै न स्वीकारे पनि आफुहरु हाँसीखुसी जीवन बिताइरहेकाे बताए । “जीवन खुशीका साथ बिताउने हाे मान्छे कहाँबाट कहाँ पुगिसके हामी जातीयताकाे कुरामा अल्मलिरहेका छौ । माइती पक्षले नस्वीकारे पनि आज यसरी उदाहरणीय जाेडिकाे रुपमा सम्मान हुन पाउदा धेरै खुशी भयौं।” उनले भने।
श्याम कुमार र जुनताराकाे अहिले ७ वर्षको छाेरा छ । छाेराकाे नाम उनीहरूले रिमेक्स राखिदिएका छन् । रिमेक्स सुनार अहिले कक्षा १ मा पढिरहेका छन् । यसरी संविधानमा जातीय विभेदबारे प्रष्ट कानुनी कुरा उल्लेख हुदाहुदै समाजले अन्तरजातीय प्रेम विवाहलाई स्वीकार्न नसक्नु अझ उल्टो विभिन्न शिर्षकमा मुद्दा लगाई फसाउन खाेज्नु याे समाजको एक घातक राेग भएको दलित अधिकारकर्मी हर्कवीर कामीले बताएका छन्।
आजको याे एआई युगमा पनि जातीय विभेद हुनु, संविधानकाे पूर्णरुपमा कार्यान्वयन हुन नसक्नु, कठित ठुलाे जात भनौंदाहरुकाे साँघुरो चिन्तन र रुदिवादी चिन्तनको विकास हुदै जानुले मानवतामाथिको गम्भीर अपहेलना भएको बुझ्न कठिन छैन। नेपालको संविधान, २०७२ ले जातीय छुवाछूत तथा भेदभावलाई स्पष्ट रूपमा गैरकानुनी घोषित गरेको छ। संविधानले जातीय छुवाछूतलाई गम्भीर अपराध मानेर कडा कानुनी कारबाहीको व्यवस्था गरेको छ भने दलित तथा प्रभावित समुदायको सशक्तीकरणका लागि विभिन्न नीति तथा कार्यक्रम अवलम्बन गर्ने प्रावधानकाे समेत व्याख्या गरेको छ।
सिस्ने पश्चिम नेपालको एउटा हिमाल हो । हिमालजस्तै दृढ भएर डिजिटल पत्रकारितालाई अगाडि बढाउन हामीले यो नाम रोज्यौं । हिमालजस्तै दृढ भएर अघि बढ्न संकल्प गर्ने यो हाम्रो सानो प्रयास हो ।
